Sıkılma Psikolojisi Nedir? Neden Sıkılırız?


Sıkılma Psikolojisi Nedir? Neden Sıkılırız?
16-11-2021

 

Sıkılma, günümüzde tek düze bir hayat, monotonluk kapsamında ele alınmaktadır. Günümüzde birçok kişi sıkılmaktan bahseder ve bu duygu ile baş edemez durumda olabilir. Peki insan neden sıkılır?

Neden Sıkılırız? İnsanlar Neden Sıkılır?

 Genel olarak sıkılma kavramının açıklamasnı ele alacak olarak olursak karşımıza bazı ifadeler çıkmaktadır. Bunlar;

  • Monotonluğun uzun süreli devam etmesi
  • Uyarılma düzeyinin düşük olması
  • Yaşantıların olumsuzluğu, yaşantıların kişiyi tatmin etmemesi
  • Zamanın yavaş bir şekilde ilerlemesi
  • Yalnızlık hissi, depresyon
  • Anksiyete

Aslında serbest zamanda yapıp ettiklerimiz, yaşam kalitemiz ve yaşam doyumumuz konusunda son derece etlili olan aktivetlerdir. Ancak bizi rahatsız eden bu sıkılma kavramı, yapmış olduğumuz eylemlere karşı istek duymak ve bu eyleme yüklenen anlam ile ilişkilidir. Yani yapmış olduğumuz aktivite bizim beklenti düzeyimizin altında kalıyorsa, bu aktivite bizim için anlamsız hale gelir ve bu aktivite can sıkıntısı ile sonuçlanır.

İki tür sıkıntı kavramından söz etmek mümkündür. İlki durumsal olan can sıkıntıdır. Bu can sıkıntısında, kişi çevrede olan olaylara karşı gösterdiği olumsuz bir tepkinin yansımasıdır. Bu tip bir can sıkıntısını aslında geçici bir can sıkıntısı olarak değerlendirebiliriz. Çoğu zaman çevremizdeki olaylar dikkatimizi çekmediğinde ve bizi eyleme geçirici faaliyetler olmadığında görülür. Gün içinde bu sıkılma azalabileceği gibi artışta gösterebilir.  Duruma bağlı gelişen bu can sıkıntının sonucunda kişide düşük tatmin, ilgisizlik ve sinirlilik gibi olumlu olmayan durumlar ortaya çıkmaktadır.

Bir diğer can sıkıntısı ise kronik can sıkıntısıdır. Bu can sıkıntısı; durumsal olan can sıkıntısından daha farklı özelliklere sahiptir. Bu can sıkıntısında kişinin bireysel özellikleri daha ön plandadır. Bu kişiler çevrelerinde yaşanan olayları genelde olumsuz değerlendirmeye daha yatkın bireylerdir. Bireysel özellikler ile karekterize olan bu can sıkıntısında, kişinin motivasyonel kaynaklarında eksiklik olduğu görülmektedir. Bu her kişiye özgü olan birçok sebep olabilir. Bu tip can sıkıntısı yaşayan kişiler öfke kontrolünde zorluklar yaşayabilirler.

Çocuklar Sıkılma Nedir?

            Çağımızın belki de en büyük sorunlardan birisi; çocukların sıkılması. Günümüz yaşam koşullarına baktığımızda, aileler çocuklarının doğumunudan itibaren çocuklarının sıkılmaması için onlarla oyunlar oynar, oyuncaklar alır, kitaplar alır ve sıkılacak bir zaman dilimi bırakmamaya çalışırlar. Ancak zaman içerisinde bu uyarıcılar çocuklar için sıradanlaşmaya başlar ve ilgilerini kaybedeler. Bunun sonucu olarakta sıkılma kavramı ortaya çıkar. Tam da bu anda büyük kurtarıcalar devreye girer! Nedir bu kurtarıcılar? Evet; televizyon, tablet ve telefon. Peki gerçekten de bunlar çocuklarımızın kurtarıcı mı? Tabi ki hayır. Aslında sıkılma anının kısa tutulması ve sıkılmaya tahammül kapasitesinin git gide azalmasının en büyük sebebidir bu aletler. O kadar hızlıdır ki onlar da her şey; arka arkaya değişen görütüler, videolar, oyunlar... O an için belki kurtarıcı gibi görünse de sıkılma durumuna dayanıklılık ve tahammül çocukların kişilik gelişiminde son derece önemlidir. O yüzden de bu aletler aslında çocuklarımızı olumsuz etkilemektedir. Çocukların bitmeyen bir enerjileri ve merak duyguları vardır. Sürekli değişen bu merak alanları da yaptıkları aktiviteden çabuk sıkılmalarına sebep olmaktadır. Ancak bu kötü bir sonuç değildir. Sıkılma anının ortaya çıkması ile çocuğun ilgi alanı ve merak duygusu başka bir aktiviteye kayar ve onunla ilgilenmeye başlar. O yüzden bırakalım çocuklarımız sıkılsın. Sıkılmalarına izin vermek ve beklemeye tahammülü öğrenmeleri son derece önemlidir. Çocuklar sıkıldıkları zaman akıllarında fikirler uçuşmaya başlar. Yeni bir merak süreci başlar ve tekrar yeni şeyler keşfetmek için bu öğrenme serüvenlerine devam ederler.

Her Şeyden Çabuk Sıkılıyorum Ne Yapmalıyım?

Her Şeyden Çabuk Sıkılıyorum Ne Yapmalıyım?

Zaman zaman yaşamımız monotonlaşır ve her şeyden sıkılmaya başlarız. Yaptığımız şeyler bize keyif vermeyecek hale gelir. Böyle durumda kişinin kendini, ihtiyaçlarını iyi dinlemesi ve bunlara karşılık vermesi gerekir.

  • Sosyal çevre ve arkadaşlar. Çalışmaların çoğu gösteriyor ki hayattan keyif alan insanaların çoğunun yoğun bir şekilde iletişim halinde oldukları aileleri ve arkadaşları var. O yüzden insanlarla bağ kurmak, ilişki içerisinde olmak bize kendimizi daha iyi hissettirecektir. Eğer bu noktada zorluk çekiyorsanız; kişilerle ilişki kurma konusunda bunun nedenleri sorgulamak, engelleyici olan durumları incelemek önemlidir. Bu konuda da psikolojik olarak destek alabilirsiniz.
  • Bizim için anlamlı olan bir uğraşa sahip olmak. bu noktada da can sıkıntısına kapılıp kendimizi bırakmak yerine; yerine hayatta keyif aldığımız şeylere yönelmek, bizim yaşamı daha anlamlı kılan aktivitelere devam etmek yapacabileceğimiz şeylerden birkaçıdır.
  • Can sıkıntısı bizim için bazen iyi sonuçlar doğurabilir. Can sıkıntısı durumunda kişinin bu duyguyu bastırıp, yok saymak yerine bu duyguyla yüzleşip bunu kabullenmek, farkındalık kazanmak önemlidir. Kendimiz için o anda ne yapabiliriz? Neden o an gelişmek için bir şeyler yapmıyoruz? Bunlar üzerinde düşünüp, faaliyete geçmek son derece önemlidir.

Çabuk Sıkılmaktan Kurtulmanız İçin Yapmanız Gerekenler

Yukarıda skının sebeblerini özetlemeye çalıştım. Ayrıca  birçok kendi başımıza yapabileceğimiz çözüm yolları sunmaya çalıştım. Ancak bu duygumuz kaybolmuyor veya azalmıyorsa bunun altında başka sebepler olabilir. Depresyon, dikkat eksikliği, sosyal anksiyete bozukluğu bunlar arasında sayabileceğimiz başlıca şikayetler olabilir. Sıkıntı, hayatın her alanına yayılmış ve baş edebilemez boyutta ise, günlük yaşantımızı olumsuz yönde etkiliyorsa bir uzmana danışmak bunun altında yatan nedenler üzerinde alanında uzman bir kişi ile çalışmak ruh sağlığı açısından son derece önemlidir. Bunun için jetklinikte bulunan ben ve diğer uzman ekip arkadaşlarımızdan randevu alabilirsiniz.

Yazı içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.

Yazıyı Paylaş

Psikolojik Desteğe Mi İhtiyacın Var?

Ücretsiz Ön Görüşme Yap
jetklinik whatsapp