Odaklanma Sorunu İçin Ne Yapılmalıdır?
Odaklanma Sorunu İçin Ne Yapılmalıdır?
İş yerinde çalışırken sık sık telefonunuzu mu kontrol ediyorsunuz?
Ders çalışırken başka konular hakkında mı düşünüyorsunuz ?
Bir işe başladığınız zaman onu bitirmekte güçlük çekiyor ve yarıda mı bırakıyorsunuz?
İnstagram, twitter gibi sosyal madya uygulamalarında saatlerinizi harcıyor ve zamanın farkına varmıyor musunuz?
Kitap okumaya çalıştığınızda bir iki sayfa sonra okuduklarınızı; tam da odaklanmadan okuduğunuzu mu fark ediyorsunuz?
Yukarıdaki belirtiler odaklanma bir diğer ifadeyle konsantrasyon sorunları olarak günümüzde her yaştan kişilerde görünmektedir. Bu odaklanma sorunun ne olduğuna gelin birlikte bakalım.
Odaklanma Sorunu Nedir?
Odaklanma; bir iş için kişinin iç ve dış uyaranlardan etkilenmeden o işi tamamlayabilmesi olarak ifade edilebilir. Ancak günümüzde dış uyaranların artması başta olmak üzere hem yetişkinler hem de çocuklar için odaklanmak güç bir hale gelmiştir. Odaklanma sorunu hem yetişkinlerde hem de çocuklarda ortaya çıkan bir problemdir. Yapılan araştırmalar sonucunda genel olarak çocuklukta başlayan ancak ilerleyen yaşlarda da etkisini sürdüren bir sorundur. Tam olarak sebebi bilinmemekle birlikte nörogelişimsel kökenli olduğu düşünülmektedir. Ancak çevrenin de etkisiyle bu durum artabilir.
Odaklanma sorunun birçok nedeni olabilir. Şimdi bu nedenlere bir göz atalım.
Odaklanma Sorunu Neden Olur?
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu; Bu durum 12 yaşından önce gözlemlenmeye başlayan bir işe odaklanma konusunda sorun yaşama ve aşırı hareketlilik dürtüselliğin eşlik ettiği ( kıpırdanma, yerinde oturamama, gezinme, elleri oynatma vb) bir tablodur. Bu durum çocukta ortaya çıkar ve yetişkinlilte de devam edebilmektedir. Psikoterapi ve ilaç kullanımı ile takip edilmelidir.
Bipolar Bozukluk; bipolar bozukluktada kişinin majör depresyon evresinde olduğu durumlarda odaklanma sorunları yaşanabilir.
Depresyon; depresyonda da en sık karşımıza çıkan belirtilerden birisi odaklanma sorunudur. Kişi, işine çevresine daha önce yaptığı ve zevk aldığı şeylere odaklanmakta güçlük çeker.
Yaygın Anksiyete Bozukluğu, Travma Sonrası Stres Bozukluğu’nda da odaklanma sorunları görülmektedir.
Kaygı ve Stres; uzun süreli bir dönemde kaygı ve stres altında olmamız da bizde odaklanma sorunlarını ortaya çıkarabilir. Hayatımızı bir düşünelim ev hayatımız, iş yaşamımız, sosyal ilişkilerimiz...Bu yaşantılar uzun ve yoğun stres içerdiğinde kişinik odaklanma kapasitesini düşürmekte ve sorunlara sebep olmaktadır.
Evet birçok neden odaklanma sorununu sebep olabilmektedir. Her yaştan kişinin yaşadığı bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Odaklanma ile ilgili sorun yaşayan kişileri göz önünde bulunduracak olursak her kişinin deneyimlerinin kendine özgü olduğunu görebiliriz. Hayatımızdaki bazı küçük değişiklikler, bu odaklanma sorunumuzun çözümünü sağlayabilir. Ancak daha ileri düzey odaklanma sorunu için mutlaka bir uzmandan destek alınması gerekir
Odaklanma Sorunu Nasıl Çözülür?
- Gününüzü bölümlere ayırın, eğer saat saat hazırlanmış bir plana uymak sizin için çok zorsa o zaman ilk aşamada hangi işin hangi saat diliminde yapılması gerektiği ile ilgili daha geniş zaman aralıkları oluşturun.
- Odaklanma sorununuzun olduğunu düşündüğünüz anlarda bunu not alın. Bu durumu daha iyi anlamanıza yol açacaktır. Hangi olaylarda, hangi durumda ya da hangi ortamda bu sorun yaşanıyor. Hangi saatlerde ve bu durum yaşanırken ortam nasıldı, çevrenizde neler vardı? Bu gibi sorularla o durumu detaylandırın. Bunu düzenli bir şekilde yaptığınız zaman belki de bu durumun anahtar noktasını bulmanıza sebep olabilir. Örneğin; kitap okumayı sevmiyorum çünkü bir türlü odaklanamıyorum diyen bir kişiyi ele alalım. Kitap okuma denemeleri yaptığında odaklanma süresinin kitabın türüne göre değiştiğini keşfedebilir. Bu durumda daha az odaklanma süresine sahip olduğu kitaplar konusunda kendine, küçük hedefler koyarak bu davranışını pekiştirebilir.
- Uyku düzeniniz ve uyku hijyeniyle ilgili bilinçli olmaya ve buna özen göstermeye çalışın. Kaliteli bir uyku her zaman odaklanmaya pozitif etkisi olacak bir değişkendir.
- Meditasyon yapmaya çalışın. Eğer meditasyon size uygun değilse uzun yürüyüşler ve egzersizde odaklanmanıza yardımcı olabilir.
- Bir iş ile uğraşırken odaklanma sorunu yaşarsanız, o anda kendinizi daha fazla zorlayarak işi yapmaya devam etmeyin. Bu hem sizi daha çok yoran bir davranış olacak hem de yaptığınız şeyden istediğiniz verimi alamamınza sebep olacaktır. Bunun yerine kısa bir mola verin. Etrafınıza odaklanın efranızdaki sesleri ayırt etmeye çalışın. O an ne sesleri var etranızda? Eşyalara bakın, farklı yüzeyer bulun ve onlara dokunun. Bu kısa egzersizlerden sonra tekrar yaptığınız şeye dönmek size daha iyi gelecektir.
- Tabi ki bunların dışında bir uzmandan da destek alabilirsiniz. Bir uzman ile yaptığınız görüşmelerde odaklanma sorununuz derinlemesine incelenir. Olası sebepler ve çözüm yolları gözden geçirilir. Sizin için en uygun ve etkin olan yol birlikte kararlaştırılarak ilerlenir.
Yazı içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.
