Bipolar Bozukluk Nedir? Belirtileri ve Tedavisi


Bipolar Bozukluk Nedir? Belirtileri ve Tedavisi
19-05-2021

Bipolar bozukluk, "maniden depresyona kadar uzanan ruh halindeki aşırı değişiklikler" olarak tanımlanır. Bu duruma bipolar bozukluk denir. 

Bu ruh hali oynamaları arasında, bipolar bozukluğu olan kişinin normal ruh halinde olduğu dönemler olabilir. "Manik" terimi aşırı hareketli, enerjik, konuşkan, umursamaz, güçlü, öforik bir dönemi tanımlar.

Bipolar bozukluk nedir? 

Bipolar bozukluk, "maniden depresyona kadar uzanan ruh halindeki aşırı değişiklikler" olarak tanımlanır. Önceleri Manik depresif bozukluk veya manik depresyon adıyla bilinen, öz Türkçesi iki uçlu duygulanım bozukluğu olan, bipolar afektif bozukluk, riskli davranışlar nedeniyle ilişkilere ve kariyere zarar veren, tedavi edilmediği zaman intihara bile yol açan ciddi ruhsal bir hastalıktır.

Bipolar bozukluk nedir, sorusuna cevap olarak iki uçlu duygu durum bozukluğu yani çift ruh hali değişimi şeklinde cevap verilebilmesi mümkündür. Diğer adıyla manik depresif bozukluk olarak bilinir.

Hasta olmayan insanların ruh hallerinde ani iniş çıkışlar gözlemlenemez fakat bipolar bozukluk hastalarının ruh hallerinde gündelik hayatı çok etkileyecek şekilde iniş çıkışlar, değişimler olduğu gözlemlenebilir. 

Bipolar bozuklukta önce mani dönem daha sonra depresyon dönemi belirtileri ortaya çıkar.

Bipolar bozukluk belirtileri 

Hastalığın iki birbirine zıt evresi vardır: Mani veya Hipomani 

  • Aşırı derecede enerjik hissetmek
  • Sürekli heyecanlı hissetmek
  • Düşünce değişimindeki hız
  • İyimserlik
  • Odaklanmakta sorunlar yaşamak
  • Az uyumak
  • Hızlı konuşmak
  • Cinsel istekte artış
  • Aşırı neşeli olmanın tam aksine çok hızlı sinirlenebilme
  • İştah problemleri
  • Dikkatsizlik
  • Bu belirtilere bağlı alkol ve uyuşturucu kullanma durumu

Mani ve hipomani dönemde görülebilecek belirtilerden en az üç tanesi bipolar bozukluk nedir tanısı koymaya yeterlidir.

Bipolar Depresyon Belirtileri

  • Mani dönem aksine çok enerjisiz hissetmek
  • Unutkanlık hali
  • Ümitsizlik hissi
  • Hiçbir şeyden zevk alamama
  • İştah problemleri
  • Yorgunluk
  • Aileden ve yakın çevreden uzaklaşmak
  • Uyku esnasında sık sık uyanmak
  • İçe kapanıklık
  • Keyif alarak yapılan faaliyetlere karşı ilgisiz olmak
  • Kendini değersiz hissetmek
  • İntihara meyillilik, intihar girişiminde bulunmak

Bipolar bozuklukta, ruh halinde dönemsel değişiklikler yaşanır. Bipolar Bozuklukta ‘Manik’ terimi hastanın aşırı hareketli, enerjik, konuşkan, umursamaz, kendini güçlü hissettiği bir dönemi tanımlar. 

Bu dönemde günlerce süren uykusuzluk, aşırı hareketlilik, durdurulamayan konuşma, sinirlilik, agresif davranış, çok fazla ve gereksiz alışveriş yapma en sık görülen belirtilerdir. Manik dönemlerde bazı hastalar yaratıcılıklarının arttığını, işlerinin harika gittiğini belirterek tedaviyi reddedebilirler.

Ancak hastalık ilerledikçe sonuçlar çok dramatik olabilir ve felaketle sonuçlanabilir. Kişi umursamaz davranışlarda bulunabilir, aşırı para harcayabilir. Bipolar Bozuklukta; dürtüsel şekilde alınan riskli kararlar, davranışlar (uygunsuz iş anlaşmaları, alım/satım vb.), kişiliğine uygun olmayan şekilde rastgele cinsel ilişkiye girmesi hasta ve ailesi için finansal ve sağlık riskleri oluşturabilir.

Bipolar bozuklukta; Hastalığın diğer döneminde de bir öncekine tamamen zıt olan ruh hali görülür. ‘Depresyon’ olarak tanımlanan bu dönemde üzüntü, ağlama, değersizlik/suçluluk hissi, enerji kaybı, haz kaybı, uyku problemleri ortaya çıkabilir. Bu dönemlerde Bipolar Bozukluk depresif olarak aynı derecede tehlike taşıyabilir ve kişi intihar girişiminde bulunabilir.  

Bipolar Bozukluk Genetik Midir?

Bipolar bozuklukta genetik yatkınlık önemli bir risk olarak görülmektedir. Akrabalarının hiçbirinde bipolar bozukluk olmayanlarda hastalık görülme olasılığı %1-2 iken, birinci dereceden akrabasında (anne-baba veya kardeşlerinde) bipolar bozukluk olanlarda hastalığın görülme sıklığı %7-8'e yükselmektedir. Tek yumurta ikizlerinden birinde bipolar bozukluk varsa diğer ikizde bipolar bozukluk görülme olasılığı %45-60’a kadar yükselmektedir.

Bu Hastalığa Kimler Yakalanır?

Bipolar bozukluk genellikle 15-24 yaş arasında görülür ve sıklıkla yaşam boyunca sürer. Her yaşta görülebilir (7'den 77'ye) ama en sık 20'li yaşların başında başlar. Her 100 kişiden 1-2'sinde görülür. Tüm dünyada benzer sıklıkta görülmektedir. Kadın-erkek arasında görülme sıklığı açısından fark yoktur. Çocuklarda ve 65 yaş üstünde nadiren yeni teşhis edilmiş mani görülür.

Ne Zaman Hastaneye Yatış Gerekir?

Bipolar bozukluk tedavisinde hastalığın manik ya da depresif atak döneminde olan hasta; belirtilerin çok şiddetli olduğu durumda, riskli davranışlarının, intihar düşüncesinin girişimle sonuçlanmaması ya da saldırgan davranışlarının yatıştırılması amacıyla hastaneye yatırılır. Bipolar bozukluğu olanların yaklaşık %90'ı yaşamları boyunca en azından bir kez, üçte ikisi de iki kez veya daha fazla hastaneye yatırılmıştır.

 

Yazı içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.

Yazıyı Paylaş

Psikoloğa Ücretsiz Soru Sormak İster Misin?

Tüm Soru-Cevapları Gör
jetklinik whatsapp