Çocuklarda Davranış Bozukluğu Neden, Çözüm ve Tedavi Yöntemleri
Çocuklar doğumlarından itibaren büyümeye gelişmeye başlarlar, bu gelişim aşamalarını bulundukları sosyal ortam ve normlara göre düzenlemeleri gerekmektedir. Ancak bu her zaman kolay olmamakta; zorlanan çocuklar kuralları izlemekte, başkalarıyla empati kurmakta zorlanabilir, karşısındaki insanın duygularını tam olarak anlamlandıramaz ya da hatalı şekilde atıfta bulunur. Çabuk öfkelenir, kavga başlatabilir, kurallarla (otoriteyle) çatışır, başkalarını suçlama ya da yalan söyleme gibi davranışlar sergileyebilir. Kendisinin ve çevresinin güvenliğini tehlikeye atacak davranışlarda bulunabilir. Davranış bozukluğu olarak tanımlanan bu durum, uygun bir şekilde müdahale edilmezse çocuğun ileride karşılaşabileceği daha büyük problemlerin başlangıcı olabilir.
Çocuklarda Davranış Bozukluğu Nedir?
Çocuklarda davranış bozukluğu çocuğun içsel geriliminin uygunsuz bir şekilde davranışlarıyla yansıtmasıdır. Davranış bozukluğu, yaşa uygun olmayan, bireyin kendisini, ailesini olumsuz yönde etkileyen, diğer insanların temel haklarının yok sayıldığı toplumsal kurallarını hiçe sayıldığı davranışlardan oluşan bir bozukluktur.
Çocuktaki bir davranışın davranış bozukluğu olarak tanımlanması için bazı ölçütleri karşılaması gerekmektedir. İlk olarak davranışın çocuğun yaşına, gelişim özelliklerine uygun olup olmadığına dikkat edilmedir. Bunun için çocuğun gelişim özellikleri ve yaşadığı hayat hakkında doğru bilgi sahibi olmak önemlidir. Çünkü bazen çocuklar yeni şartlara uyum sağlayana kadar geçici olarak uyum problemleri yaşayabilir. Bir diğer ölçüt ise çocuğun istenmeyen davranışının yoğunluğunun ne kadar olduğudur. Çocuktaki davranışın şiddetinin kabul edilebilecek olandan daha şiddetli bir şekilde yansıtılıyor olması gerekmektedir. Ölçütlerden bir diğeri ise istenmeyen davranışın sürekliliğidir, davranış en az 6 ay süreyle devam etmelidir.
Davranış Bozukluğu Çeşitleri Nelerdir?
İlginizi Çekebilir: Nevrotik Kişilik Bozukluğu Nedir? Belirtileri ve Tedavisi
Çocuklarda en sık görülen davranış bozuklukları hırçınlık, sinirlilik, saldırganlık, inatçılık, yalan söyleme, tırnak yeme, tikler, küfretme, saç koparma, alt ıslatma ve dışkı kaçırma, yeme bozukluğu, okuldan kaçma, karşı gelme, dikkat eksikliği ve hiperaktivite, uyku bozukluğu, konuşma bozukluğu, ateşle oynama, evden kaçma, çalma, küfürlü konuşma, kardeş kıskançlığı gibi davranışlardır.
Çocuklarda Davranış Bozukluğu Tedavisi Nasıl Olur?
Çocuklardaki davranış bozukluğu çocukta sadece bir alanı değil birçok farklı alanı ve fonksiyonunu olumsuz etkilediği için kapsamlı olması gerekmektedir. Bunun yanında çocukta eş tanılı koşullar da olabilir. Tedaviyle ilgili belki de en önemli ve en dikkat edilmesi gereken kısım spesifik türdeki semptomların bile çocuğu çok yönlü etkileyebileceğidir. Bunun için tedavi yöntemlerinin çocuğa özel olarak tasarlanması ve uygulanması, düzenli olarak tekrar tekrar üzerinden geçilmesi gerekmektedir.
Çocuklarda davranış bozukluğunun tedavisinde çocuğun olumlu ve başarılı yönlerini keşfedip yüreklendirmek hem çocuğun kendine olan güvenini arttırır hem de çocukla olan bağın güçlenmesini sağlar. Bu süreçte çocuğa bağırmak, vurmak, susturmak gibi ceza veya şiddet kullanımından kaçınılmalıdır; çevrenin çocuğa karşı bu tür davranışları çocuk için oldukça olumsuz sonuçlar doğurabilir. Davranış bozukluğu olan çocuk ne olursa olsun ailesi tarafından sevildiğini ve kabul edildiğini hissetmelidir.
Çocuklarda davranış bozukluğu tedavisinde davranış bozukluğu olan çocukların iletişim becerileri, sorun çözme becerileri, öfke kontrolü, dürtü kontrolünü sağlayabilme, duyguları düzenleyebilme becerileri ve sosyal becerilerini geliştirme üzerinde çalışmalar yürütülür. Bunun yanında çocukla beraber aileyle işbirliği yapılarak ailenin davranışlarında düzenlemeler yapılması gerekir. İşbirliği ile ev ortamında da bazı düzenlemeler gerçekleştirilir. Eğer çocuğun davranış bozukluğu okul ortamında da görülüyorsa okulla iletişime geçilerek, öğretmen, idare ile işbirliği sağlanır ve okulda da yapılabilecek düzenlemeler yapılır. Davranış bozukluğunun gidişatına göre ilaçla tedavi de önerilmektedir.
Yazı içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.
