İmago Terapi Nedir? Faydaları Nelerdir?

09-08-2022

Latincesi “imago” olan, dilimize fransızcadan giren “imaj” sözcüğünün türkçesi “resim” anlamına gelmektedir. Psikolojide imaj, insan zihninde bir duruma yönelik oluşmuş kişisel imgelere denir. İmago sözcüğü, geniş anlamıyla çift terapisinde erken çocukluk döneminde bakım verenin (genelde anne/baba ya da diğerleri) olumlu ve olumsuz taraflarının imajlarının insan zihninde taşındığını ifade etmek için kullanılır. Her insan zihni bakım verenle yaşadığı etkileşimleri ve tecrübeleri bilinçaltında kaydeder. Bu iç şemaya da imago denmektedir. Birey anne ve babasından yansıyan imagosundan bir haber olsa da, imago kendine bilinçdışında geniş yer bulmaktadır. Kişinin imagosu kendine eş olarak bakım vereninin karakter yapısına benzer bir eş seçer. Bilinç, insanın geçmişte ihtiyaç duyduğu veya eksik kalan şeylerin oluşturduğu yaraları iyileştirmek için tıpkı ebeveynlerinin yaptığı gibi davranması gerektiğini söyler. Çünkü böylelikle kişi eski çocukluk yaralarının sarılıp iyileşmesi için bir fırsat bulacağına inanır.

İmago ilişki terapisi de erken çocukluk döneminde şekillenen ve yetişkinlikte eş seçimimizde önem arz eden ilk ebeveynlerin imajlarını merkeze alır. Çünkü kişi ilk bakım verenin olumlu veya olumsuz yanlarına sahip olan bir diğer kişiyi daha çekici bulur. Böylelikle ilk yaranın gerçekleştiği erken çocukluk dönemi yeniden sahnelenir. İnsan bakım verenin tüm özelliklerini fark etmeden zihne kaydeder. Birey büyüdükçe bilinçsiz olarak bu imajlarla eşleşecek kişiyi aramaya başlar. Bu da bize büyük bir paradoksu işaret eder. Çünkü birey olumlu özellikler atfederek arayıp bulduğu partnerinin evlendikten sonra aşk iksirinin bitmesiyle de beraber kendi ebeveyninin bilinçdışında tanınan olumsuz özelliklerini görüp acı çekmeye başlar. Kişi imago terapi de karşı tarafa yönelttiği yansımaların ayrı ayrı gerçekler olduğuyla yüzleşir. Kişi bu yansımaların kendisine ait parçalar olduğunu fark eder. Zihninde ebeveyn imajından sebep hiç göremediği potansiyelini görme şansı yakalar.

İmago İlişki Terapisinde Kullanılan Teknikler Nelerdir?

Çift Diyaloğu (İmago Diyaloğu)

İmago çift terapisinde en çok bilinen ve en önem verilen tekniktir. Kişilerin birbirine karşı duygularını, düşüncelerini ve arzularını rahatça çift taraflı olarak ifade ettikleri bir iletişim tekniği olarak açıklanabilir. Çift diyaloğunun üç aşaması bulunur. Bunlar yansıtma, onaylama, empatidir. Bu yöntemi uygulayan çift, kendilerini birbirlerine açık bir şekilde ifade eder, konuşmalarının içeriğini ve anlamını daha sağlıklı yorumlama fırsatı bulur.

Ebeveyn-Çocuk Diyaloğu Tekniği

Bireyin erken çocukluk dönemine geri gidilerek ebeveynine ilişkin duygu ve düşüncelerini eşine ifade etmesidir.

Tutma Tekniği

Partner bakım verenin bebeği tutması gibi eşini fiziki olarak kavrar ve partneri ona çocukluk zamanında yaşadığı acılardan bahseder. Diğer partner onun söylediklerini empati ile dinler ve yansıtır.

İmago Saptaması Tekniği

Çocukluk yıllarında kişinin kendi ebeveyni üzerinde güçlü etkiler yaratan bireylerin olumlu ve olumsuz kişilik özellikleri not edilir. Sonrada kişiden, çocukken elde edemedikleri ihtiyaçları ve hissettikleri olumsuz duygularını açıklamaları istenir.

Ebeveyn Profili Tekniği

Kişinin partnerinde sevdiği ve sevmediği özelliklerle, bakım vereninin özelliklerini karşılaştırması istenir.

Çıkış Yok Tekniği

Bu teknikle çiftlerin birbirleriyle zaman geçirmemek için kullandıkları kaçınma yöntemleri üzerine çalışır. Çiftlere birbirlerine karşı oluşan hayal kırıklıklarının istek olarak dile getirilmesi açıdan da faydalı olur.

Konteyner Tekniği

Bu teknik çiftlerin öfkelerini yönetmelerini sağlayan faydalı bir tekniktir.

Sürpriz Listesi Tekniği

Birey yaptığında partnerini şaşırtacak sürpriz listesi hazırlamaktadır.

İlgi Gösterme Davranışları Tekniği

Çift geçmişte ya da şu an partnerinin onu önemseyip, sevildiğini hissettiren söz ve davranışlarının listesini oluşturur.

Takdir Etme Sözleri Tekniği

Kişiler partnerinin sevdiği, değer verdiği özelliklerini söyler.

İlişkinin Vizyonu Tekniği

Çift ilişkide sahip oldukları olumlu özellikler ve sahip olmayı arzuladıkları özellikleri kâğıda yazar. İki kâğıtta da yazan özellikler ışığında yeni bir liste oluşturulur böylelikle ortak ilişki vizyonu oluşur.

İmago İlişki Terapisinden Kim Yararlanabilir?

İmago ilişki terapisinden; evliler, sözlüler, nişanlılar, ilişkiyle ilgili hedefleri olan çiftler, flört eden çiftler, partnerlerini seçme nedenini öğrenmek isteyen ,ilişki kalıplarını keşfetmek isteyen, sağlıklı bir ilişki kurmak isteyen kişilerde bireysel olarak yararlanabilir.